Negativni prirodni priraštaj i iseljavanje mladih govori da se društvo nalazi u političkoj i društvenoj krizi, koje je pandemija virusa korona dodatno ogolila, kaže za Jutarnji program demograf, prof. dr Miroslav Doderović. On ističe da mladi ljudi u inostranstvo “bježe” od političke i pravne nesigrnosti koje uzrokujui krizu sistema vrijednosti.
Podaci Monstata pokazuju da je u prva tri mjeseca ove godine u Crnoj Gori umrlo 915 ljudi više nego što je rođeno.
“Naše društvo se nalazi u jednoj političkoj i društvenoj krizi koja se najbolje iskazuje u demografskim trendovima i mi ćemo da vidimo da ti demografski procesi prisutni posljednje tri decenije govore da je društvo u dubokoj krizi i da iz te krize prosto ne izlazi, već naprotiv,ona dobija na intenzitetu. Tako da možemo da pratimo, po demografskim podacima, da nam se povećao broj iseljenih, da nam pada prirodni priraštaj, a povećava se mortalitet. Povećava se i broj razvedenih brakova”, objašnjava Doderović.
Niz demografskih faktora ukazuje na političku i društvenu krizi.
“Toj krizi priključila se i korona kriza koja je pokazala i ogolila sve političke i društvene procese i pokazala da pandemija ima posljedice za cjelokupno društvo, za ekonomske procese, a ima razarajuće posljedice po demografske tokove”, objašnjava Doderović.
Kazao je da neuspješna tranzicija u prethodne tri decenije ostavlja posljedice i na demografiju.
On je objasnio da najnoviji podaci o mortalitetu govore da se od 2010. godine stalno povećava broj opština koje imaju negativan prirodni priraštaj, kojih je trenutno 21.
“Interesantno je da se stalno povećava broj opština sa negativnim prirodnim priraštajem, jedino su Podgorica i Budva svijetle tačke. To u prostornom smislu pokazuje da je tranzicija dovela do pozitivnih procesa u Podgorici i ti procesi se najbolje pokazuju porastom broja stanovnika, doseljavanjem mladog stanovništva, investicije. To pokazuje da se politika Vlade najviše vezala za Podgoricu i Budvu”, objašnjava demograf.
Na nivou regiona imamo proces intenzivnog iseljavanja i taj proces će se nastaviti, dodaje Doderović. On kaže da su negativni demografski procesi počeli raspadom Jugoslavije.
“Poslije raspada ušlo se u proces fragmentacije i u svim državama je primijećen proces iseljavanja, gdje ljudi idu u inostranstvo zbog sigurnosti, straha od razaranja, siromaštva”, objasnio je on.
On isttiče da u inostranstvo najčešće odlaze mladi ljudi u najboljim reproduktivnim godinama.
“Oni prosto bježe iz prostora gdje je pravna i politička nesigurnost, gdje je ekonomska nesigurnost. Imamo kriminalizaciju koja ima razarajući efekat na društvo i njegove vrijednosti, a kriza sistema vrijednosti tjera mlade”, istakao je demograf.
